Echki sutidan tayyorlangan bolalar aralashmasi. Uni qachon tanlash maqsadga muvofiq?

Bolalar ovqati joylashtirilgan peshtaxtalarga qarasak, ular juda ko‘pdek tuyulsa-da, sut asosi bilan bog‘liq ikkita asosiy farqni ajratish mumkin - sigir suti va echki suti. Ba’zi mamlakatlarda esa qo‘y sutidan va hatto tuya sutidan tayyorlangan ovqatlar ham mavjud!
Insoniyat tarixida emizuvchi ayol bo‘lmaganda bolalarni boqish uchun hayvon sutidan foydalanilgan. Tanlov unchalik keng emas edi va xo‘jalikdagi chorva mollariga bog‘liq bo‘lgan. Kimdadir bu sigir, kimdadir bu echki edi. Ammo Zevsning tanlovi yo‘q edi: uni ikki uloq tug‘gan echki bilan birga g‘orga joylashtirdilar va echkining uchinchi bolasi xudo bo‘ldi. U o‘z enagasi va uning uloqlarini yulduz turkumiga aylantirdi.
Qadimgi zamonlarda imkoniyatlar ko‘p bo‘lmaganligi sababli, chaqaloqlarni boqish uchun hayvon sutini noilojlikdan tanlaganlar. Bugungi kunda esa tanlov imkoniyatlari ancha keng. Ushbu maqolada nimalarni e’tiborga olish kerakligi haqida gapirib beramiz.

Kichik yoshdagi bolalarga qo‘shimcha ovqat buyurish uchun ko‘rsatmalar har xil bo‘ladi va onaning ham, chaqaloqning ham ahvoli bilan belgilanadi. Oxirgi holatda tavsiyalarni mutaxassis beradi. Agar emizish onada yuzaga kelgan qiyinchiliklar bilan bog‘liq bo‘lsa, echki sutidagi aralashmani quyidagi hollarda tanlash mumkin:

1. Onaning suti yetarli emas
2. Ona ishga chiqa boshladi, ammo sog‘ilgan sut yetishmaydi yoki uni ish joyida saqlashning iloji yo‘q
3. Ona kasalxonaga yotishga tayyorgarlik ko‘radi va sun’iy ovqatlantirishga o‘tishni talab qiladi
4. Ona suti bilan oziqlantirishga qarshi ko‘rsatmalar mavjud

Echki sutidagi bolalar aralashmasi allergik potensialning pasayishiga olib kelishi mumkin, bu esa bolada nojo‘ya reaksiyalar rivojlanish ehtimolini kamaytiradi.
Echki sutining kazeini tuzilishi jihatidan odamnikiga yaqin, shuning uchun go‘dakning ovqat hazm qilish tizimiga yuklamani kamaytirgan holda osonroq o‘zlashtiriladi.
Qolgan holatlar tarkibi bilan belgilanadi va turli ishlab chiqaruvchilarda farqlanadi.

Albatta, eng muhim tarkibiy qismlar oqsillar, yog‘lar va uglevodlardir.
Oqsil. Ishlab chiqaruvchi tomonidan mahsulotga zardob qo‘shilganligini tekshirib ko‘ramiz. Bu nima uchun muhim?
Masala shundaki, sigir suti asosidagi aralashmalar odatda ko‘proq moslashish (ona suti tarkibiga yaqinlashish) uchun zardob bilan boyitiladi. Chunki sigir suti oqsil tarkibi jihatidan ayol sutidan ancha farq qiladi va zardobni qo‘shish zarur, chunki u sutni yumshatadi, oqsilni chaqaloqning hazm qilishi uchun qulayroq qiladi. Echki suti esa oqsil tuzilishiga ko‘ra ona sutiga yaqinroq, shu sababli qo‘shimcha zardob bilan yaxshilanishga muhtoj emas. Shu bilan birga, sutning asosiy allergen oqsili - beta-laktoglobulin aynan zardob fraksiyasida mavjud, shuning uchun qo‘shimcha zardob aralashmaning allergen potensialini oshirishi mumkin. Sut oqsiliga eng sezgir bo‘lgan ba’zi kichkintoylar uchun bu muhim bo‘lishi mumkin.

Yog‘lar. Ularning kombinatsiyasi muhim ahamiyatga ega. Sut yog‘i o‘rniga qo‘shiladigan palma yog‘i mavjud bo‘lmagani ma’qul. U chaqaloq organizmida ich qotishi va kalsiy yetishmovchiligi xavfini oshiradi. Agar aralashmaning asosini tabiiy echki suti tashkil etsa, yog‘ tarkibida sut yog‘i yetarli bo‘ladi. Bu esa yog‘larning, shuningdek, minerallarning, ayniqsa kalsiyning yaxshi o‘zlashtirilishini ta’minlaydi. Aralashmadagi sut yog‘i miya va ko‘z to‘r pardasi tuzilishi uchun muhim bo‘lgan maxsus yog‘lar - Omega-3 yog‘ kislotalarining o‘zlashtirilishiga yordam beradi. DHA (Omega-3)ning samarali o‘zlashtirilishi miya rivojlanishi, kognitiv sohaning shakllanishi va ko‘rish o‘tkirligi bilan bog‘liq. Bu birinchi yildagi bolaning to‘laqonli rivojlanishi uchun eng muhim va o‘rnini bosa olmaydigan oziq-ovqat elementlaridan biridir. DHA (Omega-3)ning manbai baliq yog‘i yoki mikrosuvo‘tlar moyi bo‘lishi mumkin. Mikrosuvo‘tlardan olingan dokozageksayen kislotaning shubhasiz afzalligi baliq allergenlarining yo‘qligidir, bu esa allergiya rivojlanish xavfini minimallashtiradi.

Uglevodlar. Aralashmaning tarkibida chaqaloqning foydali bakteriyalari uchun ozuqa bo‘lgan prebiotiklar mavjudmi? Ular nafaqat bolaning muntazam yumshoq axlati uchun, balki infektsiyalar va allergiyadan himoya qilish uchun ham muhim hisoblanadi. Eng zamonaviy prebiotiklar - bu ona suti oligosaxaridlarining xususiyatlarini imkon qadar takrorlovchi ko‘krak suti oligosaxaridlaridir. Ko‘krak sutida ularning 200 ga yaqin turi mavjud. Zamonaviy aralashmalarga esa ishlab chiqaruvchilar bittadan beshtagacha asosiy turdagi oligosaxaridlarni qo‘shishni o‘rgandilar. Aralashmada ularning miqdori qanchalik ko‘p bo‘lsa, ta’sir doirasi shunchalik keng va himoya xususiyatlari shunchalik yaqqol namoyon bo‘ladi.

HMO kompleksi nima beradi?