Қоспаның балаға жарамайтынын қалай түсінуге болады?

Емшек сүті – нәрестелер үшін ең жақсы тағам. Ол белгілі бір баланың қажеттіліктері мен жағдайына «бейімделеді», ал сүт қоспасында мұндай қабілет жоқ. Педиатрдың жетекшілігімен және нәрестенің барлық ерекшеліктерін ескере отырып, нәресте тағамын таңдаған кезде де, қандай қоспаның балаға сәйкес келетінін алдын ала анықтау мүмкін емес. Мұны тек тәжірибелік жолмен, яғни баланы тамақтандыруды бастап, оның ағзасының реакциясын бақылап отырып, білуге​ болады.

Ас қорыту және тері симптомдары – бұл қоспаның балаға жарамайтындығының алғашқы және жиі кездесетін белгілері. Нәресте жегенінің барлығын дерлік, соның ішінде «бұрқақтап» лоқси бастауы, іші ауырғаннан – шаншулардың күшеюінен мазасыздануы мүмкін, іш қатудың белгілері: нәжістің кешігуі, қатты пішінді нәжіс – немесе, керісінше, шырыш немесе тіпті қан жолақтары бар жиі сұйық нәжіс байқалуы мүмкін. Дұрыс тамақтанбау салдарынан теріде қызару және бөртпе пайда болуы мүмкін. Бала ұзақ уақыт бойы оған жарамайтын немесе баланың жасы мен денсаулығының жағдайын ескермей тағайындалған қоспаны қабылдаса, ол жол берілетін жас нормаларынан аз салмақ қосып, физикалық дамудан артта қалуы мүмкін. 

Баланың мінез-құлқындағы өзгерістердің басқа көрінетін себептері болмаса, кенеттен сылбырлық, қыңырлық, ұйқының бұзылуы да дұрыс тамақтанбаудың белгісі болуы мүмкін. Бәрі дұрыс болған кезде: лоқсу болмайды немесе күндіз тамақтандырғаннан кейін кейде аз мөлшерде (5-15 мл) болады, қалыпты тұрақты нәжіс, жақсы ұйқы, таза тері және қалыпты мінез-құлық – қоспа дұрыс таңдалған. Дегенмен, бір немесе бірнеше тармақ бойынша ауытқулардың өздері қоспаның балаға сәйкес келмейтінін білдірмейді. Олар, мысалы, жұқпалы аурудың немесе тері жағдайында – атопиялық дерматиттің, тіпті шомылуға арналған құралға, кремге немесе кір жуғыш ұнтаққа аллергияның белгілері болуы мүмкін Баланы бірден басқа қоспаға ауыстыруға асықпаңыз, дәрігермен кеңесіңіз.

Қоспаның әр өзгеруі бала және оның ас қорыту жүйесі үшін стресс болып табылады. Сондықтан жаңа қоспалар әрдайым біртіндеп, апта ішінде енгізіледі: бірінші күні бір тамақтандыруда 10 мл жаңа қоспадан бастап және алдыңғы тағам толығымен ауыстырылғанға дейін бір реттік дозаның көлемі және тамақтандыру саны біртіндеп ұлғайтылады. Жаңа қоспаға ауысудың стандартты схемасы келесідей:

Қоспа дұрыс таңдалса және нәресте оны жегенде өзін жақсы сезінсе, қоспаны келесі жас формуласына ауысқан кезде ғана өзгерту керек. Естеріңізге сала кетейік, стандартты қоспалар туғаннан бастап алты айға дейінгі нәрестелер үшін 1 санымен, өмірдің екінші жарты жылдығындағы балалар үшін 2 санымен, бір жастан асқандар үшін 3 санымен таңбаланады. Сонда да қоспаны өзгерткіңіз келсе, педиатрмен кеңесіңіз.

Нәрестеде ас қорыту жүйесінің ауыр аурулары немесе ерекше тамақтануды қажет ететін басқа денсаулық ауытқулары болмаса, бірақ сәйкес келетін емшек сүтін алмастырғышты табу әйтсе де мүмкін болмаса, қоспалардың балаға неліктен сәйкес келмейтінін анықтау керек. Қоспаны таңдау, сақтау және дайындау кезінде қандай да бір шартты бұзбайтындығыңызды тексеру парағы бойынша тексеріңіз: Дүкенде қоспаның жарамдылық мерзімін тексеріңіз. 

Қоспаға интернет-дүкенде тапсырыс берсеңіз, алған кезде. Қоспаның үлкен партиясы алдын ала сатып алынса, жаңа қаптаманы ашқанда оның жарамдылық мерзімі өтпегеніне көз жеткізіңіз.Стандартты қоспаның формуласы – 1, 2 немесе 3 – баланың жасына сәйкес келетініне көз жеткізіңіз.Қаптаманы ашқанға дейін қоспаны құрғақ жерде 25 градустан аспайтын температурада сақтаңыз. Ашық қаптаманы – тоңазытқышта емес, салқын құрғақ жерде сақтаңыз.Ашық қоспаны үш апта ішінде пайдалану керек. Осы кезеңнен кейін қоспаның қалған бөлігін лақтырып тастаңыз.Қоспаны дайындау үшін қаптамадағы өлшеуіш қасықты пайдаланыңыз. 

Оны төбешіксіз алыңыз.Су мен қоспаны дайындау нұсқауларында ұсынылған мөлшерде қосыңыз. Тойымды болу үшін қоспаны қоюландырудың қажеті жоқ.Сұйылтылған қоспаны бірден нәрестеге беру керек. Ерекше жағдайларда, қоспаны бөлме температурасында болса, бір сағат ішінде, ал тоңазытқышта болса, ең көбі төрт сағат ішінде пайдалануға болады. Бөтелкені ыстық су құйылған ыдысқа салып, дайын қоспаны тек бір рет қыздыруға болады. Қоспаны микротолқынды пеште жылытуға болмайды.Алдыңғы тамақтандырудан қалған қоспаны жаңа дайындалған қоспамен араластырмаңыз. 

Балалар тағамын дайындауға арналған ыдыстарды мұқият жуып, зарарсыздандырыңыз.Барлық шарттар орындалып, қоспа әлі де жағымсыз реакциялар тудырса, оны құрамы ұқсас, бірақ басқа өндіруші шығаратын немесе арнайы қоспаға – мысалы, гидролизат негізіндегі қоспасына немесе нәрестеде сиыр сүтінің ақуызына аллергия болса, соя қоспасына ауыстыру мүмкіндігін педиатрмен талқылаңыз.