Нәрестенің тістері шыға бастағанын қалай түсінуге болады

Баланың тістері неше жаста шығатынына нақты жауап жоқ – мерзімдер жеке жағдайға байланысты. Алайда, ДДҰ (ВОЗ) бекіткен орташа, стандартты тіс шығу мерзімдеріне бағдарлануға болады:

• астыңғы күрек тістер 6-7 айда пайда болады;
• үстіңгілері – 7-8 айда;
• үстіңгі бүйірлік күрек тістер – 8-9 айда;
• астыңғылары – бір жасқа жақындағанда.

Стандартқа сәйкес, бір жасар баланың сегіз сүт тістері болуы керек.
Бір жастан бір жарым жасқа дейін балада үлкенірек тістер – үстіңгі және астыңғы азу тістері, ал он бес айдан жиырма айға дейін «көз тістері» деп аталатын үстіңгі ит тістері шығады. Олардың жанымен көру жүйкесі өтеді, сондықтан бұл тістердің шығуы басқаларға қарағанда бала үшін қиын өтеді. Жүйкенің тітіркенуі қатты ауырсынуды, кейде көз жасының ағуын тудырады.
Алғашқы тістердің шыға бастағанын түсіну тіпті дәрігер үшін де қиын болуы мүмкін. Өйткені бұл процесс көбінесе температураның жоғарылауымен, нәжістің және көңіл-күйдің өзгеруімен, тамақтанудан бас тартумен бірге жүреді.

Мақалада баланың тістері шыға бастағанын қалай түсінуге болатыны және оған ауырсыну мен қызыл иектің қабынуы кезінде көмектесетін құралдар туралы айтылған. Бірақ алдымен тіс қатарының қалыптасу процесі туралы бірнеше сөз айта кетейік.

Барлық тістердің негізі құрсақішілік дамудың 5-ші  айында қаланады. 
Баланың 9-12 айға дейін тістері болмаса, рентгенография, яғни олардың қалыптасуы мен орналасуын бағалауға мүмкіндік беретін зерттеу тағайындалады.
 

Ағзадағы процестер, соның ішінде мерзімдер де жеке жағдайға байланысты. Алғашқы тістердің пайда болу жасы бірқатар факторларға байланысты:

• Тұқым қуалаушылық.
• Құрсақішілік кезең және ұрыққа әсер ететін теріс факторлар (мысалы, жүкті әйелдің кейбір дәрілік препараттарды қабылдауы).
• Баланы күту және емізу кезеңінде ананың тамақтануы.
Қосымша тамақты енгізу және т. б.
 

• шамалы температура болуы мүмкін;
• мазасыздық – бала қыңыр болады, нашар ұйықтайды, түнде жиі оянады;
• тәбеттің төмендеуі;
• мол сілекей бөліну және нәтижесінде ауыздың айналасындағы терінің қызаруы;
• тіс шығатын жерде ісіну және қызару, қызыл иектің шырышты қабатында гематомалар пайда болуы мүмкін;
• сәбидің емізікті, ойыншықтарды, саусақтарын тістеу қажеттілігінің артуы.
Тістері симптомсыз, тіпті ата-анасы байқамайтындай шығатын балалар да бар. Бірақ, әдетте, бұл процесс жоғарыдағы тізімде көрсетілген белгілердің жеке үйлесімімен бірге жүреді.

Ең алдымен, сабыр сақтаңыз.

Сәбилер ананың эмоционалды күйін «оқып», оған реакция береді. Ата-аналар неғұрлым тыныш болса, осы кезең сәби үшін соғұрлым оңай өтеді. Салқын компрестер немесе ауырсынуды басатын гельдер қызыл иек қабынуын «тыныштандыруға» көмектеседі, олардың үлкен таңдауы дәріханалар мен балалар гипермаркеттерінде ұсынылған. Қатты ауырсыну кезінде парацетамол немесе ибупрофен препараттары тығындәрі немесе шәрбат түрінде тағайындалады.
Арнайы силикон саусаққаппен немесе салқын суға малынған дәкеге оралған саусақпен қызыл иекке массаж жасау процесті тездетуге көмектеседі. Салқындатылған блогы бар арнайы ойыншықтар да жақсы көмектеседі.